Trójbój siłowy – z angielskiego powerlifting - to dyscyplina sportów siłowych. W skład trójboju wchodzi przysiad ze sztangą na plecach, wyciskanie sztangi leżąc oraz martwy ciąg. Nie jest dyscypliną olimpijską w przeciwieństwie do dwuboju, w którego skład wchodzi rwanie i podrzut.
Początki trójboju sięgają schyłku lat 50 tych. Rozegrano wówczas pierwsze Mistrzostwa Wielkiej Brytanii.
Trójbój, jaki znamy dziś, ukształtował się dopiero dziesięć lat później, pod koniec lat 60-tych.

Pierwsze Mistrzostwa Świata w trójboju siłowym rozegrano w 1973 roku. Natomiast pierwsze Mistrzostwa Europy odbyły się w roku 1978 w Birmingham. W Polsce pierwsze Mistrzostwa rozegrano w roku 1977

Trójbój a kulturystyka

Różnice między trójbojem siłowym a kulturystyką są znaczące. Głównym czynnikiem różnicującym te dwa sporty jest cel.
Kulturystyka to sport, którego celem jest estetyka wyglądu ciała, ważne jest budowanie masy mięśniowej, pozbywanie się tkanki tłuszczowej dla osiągnięcia lepszej „rzeźby” mięśni.
Trójbój siłowy to sport, którego celem jest podniesienie jak największej ilości kilogramów w każdej z trzech konkurencji: przysiadzie, wyciskaniu leżąc oraz martwym ciągu.
Trójboista nie musi dbać o proporcje sylwetki i jej równomierny rozwój, dla kulturysty niedociągnięcia oznaczają porażkę, bowiem jest on oceniany na zawodach pod kątem wyglądu i proporcji. Dla trójboisty najważniejsze jest podniesienie jak największego ciężaru z punktu A do punktu B. Nierzadko zdarza się, że zawodnicy trójboju są, kolokwialnie mówiąc, zatłuszczeni. Wygląd nie jest bowiem dla nich priorytetem. Niemniej jednak, nie musi tak być.
Znaczące różnice dotyczą sposobu trenowania. Trójboiści rzadko wykonywać będą więcej niż 6-8 powtórzeń w serii – zwłaszcza w ćwiczeniach głównych. Kulturyści natomiast w większości wypadków trenować będą na ciężarze nie większym niż 80-85% ciężaru maksymalnego, wykonując z reguły większą ilość powtórzeń w serii.

W dużym uproszczeniu, w długim horyzoncie czasowym trening kulturystyczny przyniesie mniejsze przyrosty siły, zaś z pewnością większe przyrosty obwodów ze względu na hipertrofię mięśniową

Dyscypliny trójboju siłowego

Przysiad ze sztangą

W trójboju siłowym przysiady wykonuje się najczęściej w wersji „low bar”. Sztanga spoczywa wówczas na linii wzdłuż grzebienia łopatek. Takie ustawienie sztangi pozwala na uzyskanie wyniku lepszego o około 10% niż w przypadku przysiadu „high bar”.
Po zdjęciu sztangi ze stojaków zawodnik musi przesunąć się w tył w celu zajęcia pozycji startowej. Kiedy zawodnik przyjmie pozycję startową z zablokowanymi kolanami, w pełnym wyproście i stoi nieruchomo, sędzia daje sygnał do rozpoczęcia boju.
Po otrzymaniu sygnału zawodnik wykonuje przysiad. Wymagane jest obniżenie tułowia, aż do momentu, kiedy górna powierzchnia ud w stawie biodrowym znajdzie się niżej niż wierzchołki kolan. Zawodnik musi powrócić do pozycji wyprostowanej z zablokowanymi kolanami. Niedozwolony jest jakikolwiek ruch w dół podczas wstawania.
Po komendzie sędziego, zawodnik odkłada sztangę na stojak. Dopuszcza się pomoc obsługi pomostu.
Przysiad to uniwersalne ćwiczenie ogólnorozwojowe, budujące siłę i masę całego organizmu. W trakcie wykonywania przysiadów trójbojowych ciało może znacznie wychylać się do przodu. Z reguły stosuje się bandaże na kolana, kostiumy oraz skrócony zakres ruchu.

Wyciskanie leżąc

Zawodnik kładzie się na ławeczce tak, by głowa, barki i pośladki dotykały jej powierzchni. Stopy muszą pozostawać w kontakcie z pomostem lub blokami. Głowa nie może znajdować się poza ławeczką. Pozycja musi zostać zachowana podczas wykonywania boju.
Po zdjęciu sztangi ze stojaków zawodnik czeka na sygnał sędziego do rozpoczęcia boju. Po otrzymaniu sygnału zawodnik opuszcza sztangę do klatki piersiowej i przytrzymuje ją przy klatce piersiowej przez określony czas. Następnie zawodnik wyciska sztangę do pełnego wyprostu ramion. Po otrzymaniu komendy, zawodnik odkłada sztangę na stojak.

Martwy ciąg

Zawodnik staje twarzą do frontu pomostu. Dowolnym chwytem podnosi sztangę obiema rękami aż do pełnego wyprostu. Na zakończenie boju nogi muszą być wyprostowane w kolanach, a barki odciągnięte do tyłu. Każde oderwanie sztangi od pomostu traktowane jest jako podejście.